Cơ sở sản xuất ván ép, xây trái phép trong khu dân cư ngay đối diện trường học, tồn tại nhiều năm bất chấp các nỗ lực xử lý và di dời của chính quyền địa phương.
Gây tác động tiêu cực cho cộng đồng
Sau phản ảnh của người dân liên quan tới việc hàng loạt học sinh tại trường THCS Liên Đồng (cơ sở 2) tại xã Diễn Đồng huyện Diễn Châu có biểu hiện khó thở, ho nhiều một cách bất thường và có cùng chẩn đoán là “viêm phế quản cấp”, sáng 12/4/2024, trao đổi với phóng viên, bà Hà, Phó Hiệu trưởng nhà trường xác nhận: “Trong thời gian vừa qua, có hiện tượng khói từ cơ sản xuất ván ép đối diện trường quẩn bay vào khu vực trường học và một số em học sinh của nhà trường có biểu hiện ho, khó thở. Cụ thể lớp 9A3 có 4-5 em, 9E có 4 em, 9C có một vài em, con số này cũng do giáo viên chủ nhiệm báo lại chứ nhà trường cũng chưa cập nhật cụ thể. Sau khi có thông tin, tôi đã báo cáo Hiệu trưởng để báo cáo với chính quyền xã. Còn nguyên nhân có phải do khói của cơ sở ván ép hay không thì tôi không giám khẳng định”.
Theo quan sát của phóng viên vào thời điểm trên có sở sản xuất ván ép đang hoạt động, khói từ ống khói khá thấp của cơ sở này vẫn đang xả khói vào không khí. Các lớp 9A3, 9E, 9C là các lớp nằm ở tầng 2 góc ngoài gần với cơ sở sản xuất ván ép nhất (khoảng cách ước chừng 100m). Để có thêm thông tin phóng viên đã gặp trực tiếp giáo viên chủ nhiệm các lớp nói trên và được xác nhận “hiện tượng khói kèm mùi khét tương đối khó chịu trong thời gian gần đây, nhất là những ngày không khí có độ ẩm cao và có gió Bắc. Nhiều em học sinh có cùng triệu chứng ho, khó thở khiến các phụ huynh lo lắng nên đã đưa các em đi khám thì đều được chẩn đoán là “viêm phế quản cấp”, còn về nguyên nhân có phải do khói từ cơ sở sản xuất nói trên hay không thì chúng tôi không dám khẳng định”. Ngoài ảnh hưởng tới trường học, cơ sở này nằm ngay trong khu dân cư đông đúc, cạnh đường quốc lộ 7b, có tác động trực tiếp tới môi trường sống của hàng chục hộ dân tại đây.
“Khói từ cơ sở sản xuất ván ép – ảnh chụp từ sân trường THCS Liên Đồng”
“Vì sao một cơ sản xuất công nghiệp có phát thải chất gây ô nhiễm môi trường vẫn tiếp tục hoạt động ngay trong khu dân cư trong nhiều năm”. Câu hỏi này Phóng viên chuyển cho lãnh đạo xã, được ông Trương Văn Hòa, Chủ tịch UBND xã Diễn Đồng khẳng định: “Ở trên địa bàn xã có cơ sở sản xuất ván ép trong khu dân cư, có phát thải khói, còn ảnh hưởng tới mức độ nào thì cần có kết luận của cơ quan chức năng”. Ông cũng cho biết thêm cơ sở sản xuất ván ép này đăng ký kinh doanh lần đầu năm 2020, sửa đổi bổ sung năm 2023, do ông Bùi Văn Thịnh đứng tên, ngành nghề kinh doanh sản xuất mộc dân dụng, vật liêu xây dựng. Xưởng sản xuất được xây trong khu dân cư, trên đất ở do vậy chính quyền địa phương đã vào cuộc từ sớm để giám sát các hoạt động, vận động tuyên truyền việc thực hiện các quy định của pháp luật trên tinh thần “khuyên khích phát triển kinh tế đi đôi với bảo vệ môi trường và tuân thủ pháp luật”. Đến cuối năm 2022 đến đầu năm 2023 khi cơ sở này xây dựng và vận hành lò đốt, do lo ngại về các yêu tố gây ô nhiễm, UBND xã đã nhiều lần làm việc với doanh nghiệp và đề nghị UBND huyện cho tiến hành quan trắc môi trường để đánh giá mức độ ô nhiễm. Kết quả tháng 9 năm 2023 cho thấy, các chỉ số đều trong ngưỡng, ngoại trừ chỉ số CO vượt 1,33 lần.
“Xã cũng chỉ biết vậy thôi, vì không phải chuyên môn nên tiếp tục đề nghị Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện tiếp tục về làm việc. Sau nhiều lần làm việc, chỉ yêu cầu chủ doanh nghiệp khắc phục bằng việc tăng cường đầu tư để giảm thiểu tác động môi trường – chứ kết quả quan trắc đã có rồi” – ông Hòa chia sẻ.
Sau khi có các phản ảnh từ cộng đồng, đến tháng 4/ 2024 Cảnh sát môi trường kết hợp với đơn vị quan trắc lấy mẫu và xác định 3/6 mẫu được lấy trong đó “các chỉ số trong giới hạn cho phép trừ CO vượt 1,33 lần”. Kết luận điều tra của cơ quan công an huyện Diễn Châu ngày 10/04/2024 xác định hộ kinh doanh ông Bùi Văn Thịnh “có hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, được quy định tại Nghị định số 45/2022/NĐ-CP ngày 07/7/2022 của Chính phủ”.
“Khói đen xả từ ông khói của cơ sở sản xuất ván ép đối diện cổng trường THCS Liên Đồng”
Cần có chế tài xử phạt nghiêm cho cơ sở gây ra với ô nhiễm môi trường
Khi được hỏi về quan điểm của UBND xã về các vi phạm tại cơ sở sản xuất ván ép của ông Bùi Văn Thịnh và cách giải quyết vấn đề ông Trương Văn Hòa quả quyết: “Quan điểm của xã là yêu cầu đình chỉ hoạt động và di dời ra khỏi khu dân cư ngay lập tức”. Trước đó ngày 14/9/2023, Xã đã ra thông báo về việc tạm thời ngừng hoạt động sản xuất gỗ ép đối với cơ sở này. Xã từng đề nghị rút giấy phép kinh doanh hoặc thậm chí cắt điện, tuy nhiên với thẩm quyền có hạn nên không giải quyết được vấn đề. Cơ sở trên vẫn tiếp tục hoạt động khi đã có kết quả quan trắc gây ô nhiễm môi trường.
Với kết luận điều tra lần này, hy vọng việc gây ô nhiễm môi trường của cơ sở sản xuất đang tồn tại ở xã Diễn Đồng được giải quyết dứt điểm, đúng theo pháp luật hiện hành, bảo đảm môi trường sống của người dân và học sinh chỉ dừng lại việc xử phạt hành chính. Cần có hình phạt để mạnh mang tính răn đe để doanh nghiệp khắc phục, xử lý, trả lại môi trường sống trong lành cho nhân dân và cho học sinh ở trường học.