Kinh tế nhiều quốc gia trên thế giới đang hồi phục rất tốt, nhưng ở Việt Nam, tăng trưởng kinh tế quý III giảm 6,17%.
“Kinh tế Việt Nam đang ngược chiều thế giới”
Đó là nhận định của TS Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện nghiên cứu chiến lược thương hiệu và Cạnh tranh tại hội nghị “Kết nối cung cầu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế” do Bộ Công thương tổ chức sáng 5/10.
Theo TS Võ Trí Thành, trong làn sóng dịch Covid-19 lần thứ 4, kinh tế Việt Nam khá ngược chiều với kinh tế thế giới khi các chỉ số sản xuất công nghiệp, bán lẻ, xuất nhập khẩu cũng bị ảnh hưởng nặng nề, khác xa với kịch bản đã đặt ra.
Kích cầu nội địa là biện phát quan trọng được đưa ra nhằm góp phần tăng trưởng GDP trong bối cảnh “sống chung với dịch”
Trong quý III, có một tín hiệu tương đối tốt, đó là chỉ số lạm phát thấp nhất trong vòng 5 năm trở lại đây. Nhưng trong bức tranh tổng thể của nền kinh tế và cần tính đến độ trễ nhất định, thì lạm phát sẽ có những áp lực trong năm sau.
Do đó, theo TS Thành, sự phục hồi của nền kinh tế sẽ phục thuộc vào những yếu tố chính như kiểm soát dịch bệnh như thế nào, thay đổi chiến lược phòng chống dịch và chính sách tiền tệ ra sao.
Bởi thời gian qua, chúng ta sử dụng chính sách tiền tệ nhiều hơn chính sách tài khoá do chính sách tiền tệ tác động trực tiếp và lớn hơn chính sách tài khoá để hỗ trợ ngay cho người dân, doanh nghiệp.
Cách nào cứu chuỗi cung ứng?
Đồng quan điểm, ông Trần Duy Đông, Vụ trưởng Vụ thị trường trong nước (Bộ Công thương) cho biết: Tính đến thời điểm này, giá dầu Brent đã đạt ngưỡng 82 USD/thùng, lập đỉnh 3 năm. Việc giá dầu tăng đồng nghĩa với việc nền kinh tế thế giới đang dần phục hồi, nhu cầu nguyên liệu tăng cao, trong khi nguồn cung không đủ, nhân lực không đủ.
Bên cạnh đó, chuỗi cung ứng toàn cầu còn bị tác động bởi cuộc khủng hoảng thiếu điện trầm trọng ở Trung Quốc.
Do đó, để cứu chuỗi cung ứng trong nước, từ giờ đến cuối năm cần thực hiện các biện phát rất quan trọng đó là kích cầu nội địa.
“Việc kích cầu nội địa sẽ góp phần vào tăng trưởng GDP, trong đó cần tập trung các giải pháp kết nối cung cầu – vùng nguyên liệu, khăc phục sự thiếu hụt về nhân lực”, ông Đông nói.
Ông Trần Thanh Hải, Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu cho rằng, chuỗi cung ứng đang chịu tác động bởi tình trạng giá cước vận tải tăng cao.
Cụ thể, giá cước trung bình của một container cao gấp 4 lần so với 1 năm trước, gấp hơn 5 lần so với 2 năm trước và chưa có dấu hiệu dừng lại.
Bên cạnh đó, cách phòng chống dịch còn thụ động tại một số địa phương cũng là một trong những lý do khiến chuỗi cung ứng bị đứt gãy. Ông Hải dẫn chứng, trong thời điểm dịch, khái niệm “luồng xanh” cho vận tải hàng hoá là không cần thiết, không có sự thống nhất giữa các địa phương.
Trong đó, có địa phương khi phương tiện đi qua thì không cần dừng, nhưng có địa phương lại yêu cầu sang tải, dẫn đến phát sinh chi phí lớn.
Đồng thời, việc công nhận kết quả xét nghiệm cho các lái xe cũng có những bất cập. Theo đó, có nơi công nhận kết quả xét nghiệm trong vòng 72h, nhưng có nơi chỉ công nhận 48h. Chính phủ cũng đã công nhận các kết quả xét nghiệm nói chung, song có nơi yêu cầu chỉ công nhận kết quả test PCR.
“Điều này đã tạo ra gánh nặng về xét nghiệm rất lớn, chưa kể gây bất ổn tâm lý cho người lao động khi thường xuyên phải xét nghiệm Covid-19.
Ví dụ, hình ảnh một cabin xe tải có rất nhiều tem niêm phong. Tại sao vậy? Tại vì khi đi qua địa phận của một số địa phương là phải dán những tem như vậy và tài xế không được phép bóc tem ra.
Như vậy, toàn bộ mọi sinh hoạt của tài xế trong thời gian lưu thông trên địa bàn đó chỉ diễn ra trong cabin. Điều này đã tạo ra sức ép rất lớn về mặt tâm lý cho người lao động. Nhiều người chia sẻ “không muốn quay trở lại làm việc” vì vẫn còn ám ảnh việc này”, ông Hải nói.
Theo ông Hải, để cứu chuỗi cung ứng, doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp, linh hoạt thích ứng với những biến đổi nhanh chóng của môi trường kinh doanh vĩ mô và vi mô, tích cực tái cơ cấu bộ máy, tìm kiếm thị trường và nguồn cung ứng nguyên vật liệu mới, hạn chế thấp nhất việc lệ thuộc vào một thị trường.
Đồng thời, cần lên kế hoạch cho tình trạng thiếu hụt lao động do không có sẵn nguồn nhân lực trọng yếu tại chỗ. Phát triển các kế hoạch để duy trì bộ phận chức năng quan trọng bị ảnh hưởng bởi dịch.
