Thời gian qua, trên địa bàn xã Hưng Trung, huyện Hưng Nguyên (Nghệ An) đã xảy ra nhiều vi phạm trong quản lý đất đai nhưng chính quyền địa phương chưa có giải pháp giải quyết dứt điểm.
Cán bộ xóm tự ý khoán đất lấy tiền xây nhà văn hóa
Theo phản ánh của người dân địa phương, lợi dụng chính quyền buông lỏng quản lý về đất đai, Ban cán sự Xóm đã làm trái quy định về pháp luật đất đai khi khoán đất 5% với thời hạn lâu dài và thu tiền một lần để lấy kinh phí xây dựng nhà văn hóa; các hộ gia đình, cá nhân được khoán đất cũng tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất và xây dựng nhà ở, kinh doanh trái phép nhưng chính quyền không xử lý kịp thời.
Ông Nguyễn Hữu Đức, Xóm trưởng 9B thừa nhận, do điều kiện kinh tế khó khăn người dân không có khả năng đóng góp kinh phí để xây dựng nhà văn hóa. Trên cơ sở thống nhất của bà con nhân dân, ban cán sự xóm đã cho một số hộ gia đình khoán thầu lâu dài quỹ đất 5% với tổng số tiền gần 200 triệu đồng.
Trụ sở UBND xã Hưng Trung, huyện Hưng Nguyên (Nghệ An).
Tuy nhiên, sau khi phát hiện việc khoán đất trái quy định, UBND xã Hưng Trung đã lập biên bản và đình chỉ hành vi vi phạm. Biên bản của xã khẳng định, theo quy định, đất 5% là do UBND xã quản lý và đất chỉ được sử dụng, xây dựng các công trình công cộng của xã như: nhà văn hóa, thể dục thể thao, vui chơi, giải trí công cộng, y tế, giáo dục, chợ, nghĩa trang và các công trình công cộng khác; bồi thường cho người có đất bị thu hồi để sử dụng để xây dựng các công trình công ích.
“Việc sử dụng phải đúng theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Vì vậy, việc làm của cấp ủy xóm là trái với quy định của pháp luật. UBND xã giao trách nhiệm cho cấp ủy, chi bộ xóm 9B đình chỉ hành vi vi phạm mà xóm tự ý thực hiện, đồng thời hoàn trả lại tiền cho các hộ gia đình, cá nhân mà xóm đã khoán thầu và thu tiền”, biên bản nêu.
Đất nhận thầu nuôi trồng thủy sản bị đem bán, người dân phá vỡ mặt bằng để kinh doanh.
Không chỉ khoán đất 5% trái quy định, thời gian qua, hàng loạt ngôi nhà cao tầng kiên cố, có tường rào bao quanh cũng đã được một số hộ dân xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp. Thậm chí, khu đất thuộc cầu Diên Hồng (xã Hưng Trung) giao cho người dân nhận thầu để nuôi trồng thủy sản có thời hạn, nhưng cũng đã bị sử dụng không đúng mục đích, bán cho người khác san lấp mặt bằng xây nhà để kinh doanh.
Trong một văn bản ban hành đầu tháng 6/2024, UBND huyện Hưng Nguyên cũng xác nhận, trên địa xã Hưng Trung có dấu hiệu vi phạm về đất đai như: tình trạng chuyển mục đích sử dụng đất trái phép (tự ý chuyển đổi mục đích đất vườn, đất nông nghiệp sang đất ở hoặc đất phi nông nghiệp); tình trạng lấn chiếm đất công; sử dụng đất khi chưa hoàn thành thủ tục giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; sử dụng đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích không đúng quy định.
Người dân đã làm nhà kiên cố mặc dù đến nay vẫn chưa có giấy chứng nhận QSD đất.
Huyện yêu cầu tăng cường kiểm tra, xử phạt
Liên quan đến việc cán bộ xóm khoán đất 5%, ông Nguyễn Hữu Vĩnh – Bí thư xã Hưng Trung cho biết: “Việc làm của cấp ủy xóm 9B là trái với quy định của pháp luật. Các hộ dân tự ý làm nhà kiên cố, họ làm cả đêm nên chúng tôi không phát hiện được”.
Về hàng chục ngôi nhà được xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, ông Nguyễn Thanh Hải – Chủ tịch UBND xã Hưng Trung thừa nhận, tình trạng người dân tự ý xây dựng nhà ở, san lấp sai mục đích trên đất nông nghiệp đã diễn ra từ lâu. Tuy nhiên, việc xử lý gặp nhiều khó khăn.
Theo ông Hải, các hộ có vườn vào năm 2002, sau khi thực hiện cải tạo thì có chủ trương xây dựng lều tạm. Trong quá trình sử dụng, một số hộ có nộp tiền xin chuyển đổi đất để xây dựng nhà nhưng một số hộ thì tự ý xây dựng nhà kiên cố. Ngoài ra, một số hộ dân, tuyến đường cao tốc đi qua cũng đã lợi dụng đất san lấp để chuyển đổi sang trồng hoa màu.
“Khó xử lý nên UBND xã đã trình và UBND huyện Hưng Nguyên đã cho chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng từ đất trồng lúa sang trồng cây lâu năm. Mặc dù một số hộ dân tự ý chuyển đổi mục đích từ đất rau muống sang làm vườn nhưng khu vực đất này cũng đang được làm thủ tục đưa vào quy hoạch đất xen dắm”, ông Hải cho biết thêm.
Đất 5% nhưng người dân tự ý xây dựng nhà ở kiên cố, bất chấp quy định của pháp luật.
Theo tìm hiểu, không ít người dân trong xã đã phải bỏ ra số tiền lớn để mua đất từ xã. Nhưng đến nay, sau gần 17 năm, những lô đất mà người dân mua không thể làm được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN). Các hộ dân đã nhiều lần kiến nghị việc cấp GCN đối với phần diện tích đã mua nhưng không có kết quả.
Về vấn đề này, Chủ tịch UBND xã Hưng Trung cho biết: Vào thời điểm 2007, xã thực hiện giao đất cho các đối tượng chính sách cho 27 gia đình. Tuy nhiên, vì lý do một số hộ gia đình không đúng đối tượng nên không cấp được GCN. Vấn đề này đã có kết luận cụ thể của thanh tra UBND tỉnh Nghệ An.
Bà Thái Diệu Hương, Phó phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Hưng Nguyên cũng cho hay: “Sau khi có thông tin phản ánh, huyện đã có văn bản chỉ đạo UBND xã Hưng Trung rà soát, kiểm tra xử lý nếu có sai phạm”.
Đáng chú ý, trong văn bản chấn chỉnh công tác quản lý đất đai ở xã Hưng Trung mà UBND huyện Hưng Nguyên ban hành mới đây, ngoài việc chỉ đạo tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người dân, cấp huyện còn yêu cầu UBND xã Hưng Trung rà soát, quản lý chặt chẽ quỹ đất công ích, đất nông nghiệp và đất công cộng do UBND xã quản lý. Thực hiện nghiêm túc việc đăng ký đất đai bắt buộc để quản lý theo đúng quy định của Luật Đất đai 2013. Đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, rà soát quá trình sử dụng đất của các tổ chức, cá nhân trên địa bàn để kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử phạt vi phạm hành chính theo quy định.