Do số lượng ô tô đăng ký mới tăng nhanh, trong khi cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng kịp khiến TP Vinh (Nghệ An) thiếu nơi đỗ ô tô nghiêm trọng.
Xe ô tô đỗ dàn hàng 3 lên vỉa hè trên đại lộ Lê-nin.
“Đỏ mắt” tìm chỗ đỗ xe
Những năm gần đây, tỉnh Nghệ An luôn nằm trong top các tỉnh thành có mức tiêu thụ ô tô nhiều nhất cả nước, với tỉ lệ tăng từ 15 – 20% mỗi năm.
Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, trong năm 2022 và 2023, người dân tỉnh này mua mới hơn 47.000 xe ô tô. Đến cuối năm 2023, tổng số ô tô trên địa bàn là hơn 177.500 xe, trong đó 90.000 phương tiện loại nhỏ, còn lại là xe tải.
Tại TP Vinh, dân số chỉ khoảng 400.000 người, nhưng có hơn 60.000 ô tô. Phương tiện cá nhân tập trung chủ yếu ở 16 phường nội thành đã gây áp lực lên cơ sở hạ tầng, thiếu điểm, bãi đỗ xe nghiêm trọng.
Để khắc phục tình trạng này, chính quyền TP Vinh đã đề ra nhiều giải pháp như: Thí điểm cho thuê vỉa hè làm nơi đỗ xe, xén vỉa hè làm bãi đỗ, lập điểm đỗ xe dọc hai bên lề đường nhưng vấn đề vẫn chưa được giải quyết và trở nên ngày càng bức thiết.
Thường xuyên đến làm việc tại các sở, ngành, anh Phạm Quang Hải (trú tại xã Nghi Ân, TP Vinh) cho biết, đa số cơ quan hành chính đóng trên những tuyến phố đông đúc như: Đường Nguyễn Thị Minh Khai, Lê Hồng Phong, Lê Mao… Do khuôn viên cơ quan chật hẹp, nên bảo vệ thường không cho xe của khách vào đỗ trong sân. Bên ngoài cổng, ô tô xếp nối đuôi nhau khiến mỗi lần đến làm việc anh Hải lại chật vật tìm chỗ để xe.
“Có hôm tôi đến làm việc ở gần vòng xuyến đường Nguyễn Thị Minh Khai nhưng tìm mãi không có chỗ đỗ ô tô. Sau 20 phút loay hoay, cuối cùng tôi đành phải đến quảng trường Hồ Chí Minh cách đó gần 1km gửi xe, rồi đi bộ lại”, anh Hải nhớ lại.
Tại các chung cư cũng rơi vào tình trạng tương tự, anh Mạnh (trú tại phường Hưng Phúc, TP Vinh) cho biết, gia đình anh chuyển về tòa nhà hiện tại năm 2021, thời điểm này gia đình đã sắm ô tô.
Sau 3 năm, anh Mạnh vẫn chưa có chỗ để ô tô, buộc phải đỗ ngoài đường. Do không được che mưa nắng nên phương tiện xuống cấp nhanh, hay hỏng vặt.
“Nhiều hôm các ngả đường chật kín ô tô, tôi phải lái xe chạy xung quanh các tuyến đường gần chung cư kiếm chỗ đỗ nhưng tìm đỏ mắt vẫn không thấy”, anh Mạnh cho hay.
Vỉa hè trước nhiều cơ quan hành chính trở thành nơi đỗ xe của khách đến làm việc.
Đề xuất trích tiền phạt để làm bãi đỗ xe
TP Vinh hiện có 2 bãi đỗ xe thu phí ở quảng trường Hồ Chí Minh và đường Cao Thắng; 3 điểm đỗ xe miễn phí tại đường Lê Mao, Nguyễn Thị Minh Khai và Lê Hồng Phong, đáp ứng chỗ cho 300 ô tô.
Địa bàn có hơn 70 tòa chung cư, mỗi tòa 250 – 270 hộ dân có ô tô, sức chứa ở tầng hầm và sân đạt hơn 100 xe.
Theo Phòng Quản lý đô thị TP Vinh, tình trạng thiếu chỗ đỗ ô tô diễn ra khoảng 5 năm nay, cao điểm ở khung giờ từ 6h – 8h và 16h – 18h hàng ngày. Nguyên nhân do số lượng xe cá nhân tăng nhanh, trong khi thiết kế xây dựng cơ quan công sở từ lâu chưa tính đến sức ép gia tăng phương tiện giao thông.
Các chung cư, khu thương mại trước đây tiêu chuẩn thấp, quy hoạch bố trí diện tích đỗ xe ít, không bắt kịp được tốc độ phát triển.
Thiếu điểm đỗ, các chủ xe đành đỗ trên vỉa hè, chiếm dụng lòng đường. Việc này gây mất mỹ quan đô thị, cản trở người đi bộ, thậm chí tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn giao thông.
Vỉa hè trước kia làm không tính tải trọng xe, ô tô đỗ nhiều khiến ảnh hưởng kết cấu, nhanh hư hỏng.
Bà Trần Thị Cẩm Tú, Phó Chủ tịch UBND TP Vinh cho biết, đây là vấn đề nan giải, chưa thể khắc phục ngay lập tức.
Thời gian tới, thành phố dự kiến lồng ghép bố trí vị trí đỗ ô tô trong quy hoạch phân khu 25 xã phường, bổ sung diện tích đỗ xe tại các dự án xây dựng mới. Cần thu hút đầu tư các khu đô thị mới đồng bộ, di dời trụ sở các cơ quan ra vùng ven, giảm mật độ dân cư nội đô.
Hiện nay tỉnh Nghệ An đã quy hoạch hơn 100 bãi đỗ xe công cộng, diện tích mỗi bãi đỗ từ vài nghìn m2 cho tới 1 – 2ha, quy chuẩn 25m2/chỗ (bao gồm cả đường đi), tuy nhiên hiện tại chưa bãi nào được xây.
Việc khuyến khích người dân sử dụng phương tiện công cộng cũng được tính tới song chưa hiệu quả, bởi cần một triệu dân trở lên, trong khi đó TP Vinh mới đạt khoảng 400.000 dân.
Phó Chủ tịch TP Vinh nhìn nhận, để thu hút các nhà đầu tư xây dựng các bãi đỗ xe công cộng hoặc tạo sự đồng thuận tăng diện tích đỗ xe trong phạm vi dự án là rất khó, do việc này sẽ tăng nguồn vốn thực hiện, hiệu quả kinh tế mang lại không cao. Hơn nữa, khu vực trung tâm thiếu diện tích quy hoạch bãi đỗ xe, nhiều công trình đã đầu tư xây dựng trước đó khó có khả năng điều chỉnh bổ sung diện tích.
“Quy định pháp luật hiện hành chưa quy định chỉ tiêu đỗ xe cho đô thị loại I, đang áp dụng ở mức tối thiểu so với quy chuẩn, dẫn đến chưa sát nhu cầu thực tế, chưa có cơ chế khuyến khích thu hút đầu tư về lĩnh vực này”, bà Tú nói.
Tại cuộc làm việc với Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An cuối tháng 3/2024, lãnh đạo TP Vinh mong muốn thí điểm thu phí dừng, đỗ ô tô dưới lòng đường, vỉa hè và một số tuyến chính theo khung giờ để giảm ùn tắc, đảm bảo trật tự an toàn giao thông.
Không lâu sau đó, đại diện Công an tỉnh Nghệ An cũng kiến nghị tỉnh Nghệ An ưu tiên cấp kinh phí trích từ nguồn xử phạt vi phạm giao thông để xây dựng các bãi đỗ ô tô ở TP Vinh.
Bà Trần Thị Cẩm Tú cho rằng, nội dung này thành phố cũng trăn trở nhiều năm, thấy rằng việc thu phí là cần thiết, nhằm đảm bảo tăng thu ngân sách, xây dựng ý thức pháp luật cho người dân.
Tuy nhiên, vấn đề này thuộc thẩm quyền của HĐND tỉnh quyết định. Khi được cơ quan quản lý thông qua thì thành phố mới có cơ sở lập đề án, rà soát các tuyến đường để xây dựng mức phí và thời gian thu.
